Aandelenmarkten zoeken verkoeling in laatste maand zomervakantie

04 september 2023

In augustus legden de aandelenmarkten hun in juli herboren ambities om nieuwe recordkoersen aan te tikken even naast zich neer. De brede beursindexen dwarrelden immers in de eerste weken van de oogstmaand zo’n 5% neerwaarts, alvorens in de laatste dagen van de zomervakantie weer wat herstel op te tekenen. De Amerikaanse S&P 500-index klokte zo af op een enigszins bescheiden beursdaling van 1,77% terwijl de Europese Stoxx 600-index 2,69% lager afsloot. De ‘data-afhankelijke’ aanpak, die de centrale bankiers in juli unisono bezongen, noodzaakte de financiële markten om extra aandachtig uit te kijken naar eventuele rentebepalende signalen, waaraan er geen gebrek was. Zo verlaagde ratingbureau Fitch plots de kredietscore van de Verenigde Staten van de hoogste (AAA) naar de op een na hoogste (AA+) rating. Een laattijdige stuiptrekking als reactie op het schuldenplafond-debacle dat zich enkele weken voordien afspeelde in het Amerikaanse Congres. Daarnaast daalde de Europese inkoopmanagersindex (PMI) in augustus sterker dan verwacht tot 47. Een cijfer lager dan 50 wijst op een vertraging van de economische activiteit. Ook in de VS kwam de laatste meting uit op 50,4, een stuk lager dan verwacht, al bleef de Amerikaanse dienstensector vooralsnog nipt in staat om de in het slop geraakte industrie te compenseren. Verder bleef het zorgwekkend nieuws regenen over de toestand van de Chinese economie. Voornamelijk de dramatische terugval van zowel de Chinese export (-14,5% op jaarbasis) als import (-12,4% op jaarbasis) deden de wenkbrauwen fronsen. Naast de Chinese vastgoedcrisis, die in het land van de draak synoniem staat voor een spaargeldcrisis, werd de Chinese consument ook ontmoedigd door een uit de hand gelopen jeugdwerkloosheid van 21,3%.De jobs waarvoor de Chinese jeugd de afgelopen jaren werd opgeleid, zijn er simpelweg niet gekomen, mede vanwege de strenge overheidsinmenging in de private sector, die een belangrijk deel van het buitenlands investeringsgeld heeft weggejaagd. Het valt af te wachten in hoeverre President Xi erin zal slagen om het tij snel te keren. Een ding is zeker: hoe problematischer het wordt, hoe minder we erover zullen mogen weten. Zo zal het cijfer van de jeugdwerkloosheid voortaan alvast niet meer gepubliceerd worden.

Met de bovenvermelde informatie onder de arm, keek menig econoom in augustus uit naar wat
Powell en Lagarde, voorzitters van respectievelijk de FED en de ECB, zouden vertellen vanuit Jackson Hole, een afgelegen vallei in de Amerikaanse staat Wyoming. Centrale bankiers en vooraanstaande economen komen daar sinds 1982 jaarlijks samen om hun inzichten aangaande economisch beleid met elkaar te delen. 

De enigszins ongewone locatie werd in de jaren ’80 bewust gekozen om de toenmalige FED-voorzitter Paul Volcker te overtuigen om deel te nemen aan het symposium. Het is immers een ideale plek om te vliegvissen, een passie van Volcker. Net zoals de centraal bankiers vandaag, moest Volcker zich tijdens zijn ambtstermijn het hoofd breken over de aanpak van een op hol geslagen inflatie. Hij trok ondanks zware politieke tegendruk de rente op tot een ongeziene hoogte van meer dan 20% (!), waardoor hij de economie in een recessie sleurde, de werkloosheid fors deed verhogen, en zo ook de inflatie fors deed dalen. Volgens Volcker was het van primordiaal belang om te vermijden dat hoge inflatie genesteld zou geraken in de hoofden van de consument, waardoor de inflatie een self-fulfilling prophecy zou worden. Vandaar dat Powell en Lagarde er vandaag ook steeds op blijven hameren dat zolang de kerninflatie te hoog blijft ze gepaste (monetaire) maatregelen zullen nemen en dat, per implicatie, de hoge inflatie van voorbijgaande aard zal zijn.

Daarnaast benadrukken de centraal bankiers dat de rente wellicht voor een langere periode hoog zal
blijven dan voorheen gedacht. Het is daarom niet verwonderlijk dat de langetermijnrentes in augustus nieuwe hoogtes opzochten. De Amerikaanse tienjaarsrente tikte zo een 15-jarig record aan van 4,34%. De op de laatste dag van de maand gepubliceerde Europese en Amerikaanse kerninflatiecijfers van respectievelijk 5,3% en 4,2% geven nog steeds weinig reden tot vreugde voor
de centraal bankiers. De markten gaan momenteel uit van een afwachtende rentepauze in september, althans in de VS. In Europa zijn de meningen verdeeld en blijft het enigszins afwachten.

Rentepauze of niet, zolang de kerninflatie niet onder controle geraakt, zullen verdere renteverhogingen noodzakelijk blijven, ondanks dat dat zou leiden tot een harde(re) economische
landing. Liever iets meer renteverhogingen nu, dan Volckeriaanse schoktherapie later.

Lees hier de volledige The Markets! van september 2023.

Ook interessant

blogpost over Vermogensbeheer

Blijf op de hoogte!

Nog geen reacties

Laat ons weten wat jij denkt.