Bankgift met pacte adjoint
Veel mensen kiezen ervoor om hun beleggingsportefeuille via een bankgift weg te schenken aan de volgende generatie. De portefeuille wordt overgemaakt naar de rekening van de begiftigde, en er wordt een onderhands bewijsdocument (de zogenaamde pacte adjoint) opgesteld tussen schenker en begiftigde.
Het voordeel aan een bankgift, is dat het niet verplicht is om die te registreren en er dus geen schenkbelasting betaald moet worden. Als de schenker na de bankgift nog drie jaar (Vlaams Gewest of Brussels Hoofdstedelijk Gewest) of vijf jaar (Waals Gewest) in leven blijft, moet er bovendien ook geen erfbelasting betaald worden. Die cruciale periode van drie of vijf jaar na een bankgift, wordt ook wel de risicotermijn genoemd. Overleeft de schenker die risicotermijn, dan werd de portefeuille
volledig vrij van belasting overgedragen aan de begiftigde: er is geen schenk- of erfbelasting verschuldigd.
Verschil met notariële schenking
Kiest u in plaats van een bankgift voor een notariële schenking, is de situatie anders. Wanneer u dezelfde beleggingsportefeuille via notariële akte zou wegschenken, moet de schenking wél verplicht geregistreerd worden. U betaalt dan schenkingsrechten aan een tarief van 3 % (tussen partners of tussen ouders en (klein)kinderen) of 7 % (tussen alle anderen). Omdat u de schenkingsrechten betaalt, speelt de risicotermijn niet. Ook bij een overlijden binnen de drie of vijf jaar na de schenking, zal geen erfbelasting meer verschuldigd zijn op de schenking. Ook dat is een interessante planningstechniek omdat de schenkbelasting doorgaans lager of zelfs veel lager is dan de verschuldigde erfbelasting.
Registratie bankgift
Het komt regelmatig voor dat de belegger er aanvankelijk voor kiest zijn portefeuille te schenken middels een niet-geregistreerde bankgift, maar er op een later tijdstip toch de noodzaak ontstaat om de bankgift te registreren. Dat is bijvoorbeeld het geval wanneer de schenker tijdens de risicotermijn ernstig ziek wordt. Door de pacte adjoint alsnog ter registratie aan te bieden en de schenkbelasting van 3% of 7% te betalen, wordt de (hogere) erfbelasting vermeden wanneer de schenker toch zou overlijden binnen de risicotermijn.
Een bankgift kan op drie manieren ter registratie worden aangeboden: op afspraak in het kantoor Rechtszekerheid, via de post of via de nieuwe online applicatie op de website MyMinfin. Op de website van de FOD Financiën worden die drie opties meer in detail toegelicht.
Nieuwe online applicatie
De nieuwe online applicatie voor de registratie van een bankgift is sinds 1 mei 2022 beschikbaar. De schenker, de begiftigde of een gevolmachtigde derde kan de bankgift via de online applicatie ter registratie aanbieden. Hij moet daarvoor inloggen op myMinfin en in de rubriek Mijn interacties bij Een document indienen de gegevens invullen en de documenten met betrekking tot de bankgift als bijlage toevoegen. Belangrijk daarbij is dat alle bewijsdocumenten, inclusief de eventuele waarderingsstaat, in één pdf worden toegevoegd. Als de documenten voldoen aan de wettelijke voorwaarden voor registratie, zal het eventuele betalingsbericht en het registratierelaas bezorgd worden via het MyMinfin-portaal. Als u uw eBox activeert, krijgt u ook een melding per e-mail wanneer die documenten beschikbaar zijn.
Tijdstip van registratie
De drie werkwijzen die hierboven werden vermeld, zijn manieren waarop u de bankgift ter registratie kan aanbieden. Het tijdstip van aanbieding is echter niet noodzakelijk gelijk aan het tijdstip waarop de bankgift daadwerkelijk geregistreerd wordt. Wanneer de documenten buiten de kantooruren via de applicatie ter registratie worden aangeboden, zal de daadwerkelijke registratie pas de volgende werkdag tijdens de kantooruren plaatsvinden. Daarbij komt nog dat bij de registratie via MyMinfin geen uur wordt vermeld. Wanneer de schenker in het Waals of het Brussels Hoofdstedelijk Gewest woont, is het bovendien zo dat er maar tot registratie zal worden overgegaan na betaling van de verschuldigde schenkbelasting.
De online registratiemogelijkheid biedt met andere woorden geen oplossing voor urgente situaties. Een voorbeeld: U woont in het Vlaams Gewest en deed twee jaar geleden een niet-geregistreerde bankgift aan uw zoon. U bent ernstig ziek en kiest ervoor om die bankgift alsnog te registreren. Op vrijdagavond laadt u de bewijsdocumenten op via de online applicatie. In dat geval zal de registratie ten vroegste op maandag plaatsvinden. Wanneer u op zaterdag plots overlijdt, werd de bankgift niet tijdig geregistreerd en zal er toch erfbelasting verschuldigd zijn door uw zoon.
In urgente situaties kan u daarom beter contact opnemen met een notaris om de bewijsdocumenten van de bankgift te laten neerleggen onder de minuten van de notaris, waarbij de notaris een depotakte zal opmaken waarin het uur van neerlegging wordt vermeld.
Wanneer de schenker op het ogenblik van de depotakte nog in leven was, zal er geen erfbelasting verschuldigd zijn, ook al werd de schenkbelasting nog niet betaald.
Heeft u vragen over de wijze waarop u uw portefeuille kan overdragen naar de volgende generatie?
Of heeft u vragen over de registratie van een eerder gedane bankgift? Neem dan contact op met uw
beheerder of contactpersoon of met de juridische dienst op het nummer +32 3 241 09 99.
